Ciemnienie srebra

Problem ciemnienia srebra jest znany zarówno twórcom jak i użytkownikom biżuterii.

Samoistnego ciemnienia srebra nie należy mylić z celowym barwieniem (oksydowaniem) srebra na różne kolory (najczęściej odcienie szarości i czerni, choć nie tylko), często stosowanym dla osiągnięcia konkretnych efektów estetycznych.

Niestety, wcale nie takim rzadkim zjawiskiem są neutralne lub nawet negatywne komentarze w galeriach internetowych, reklamacje i zwroty, które Klientki argumentują tym, że srebro było szare, brudne, i same musiały je czyścić płynem do czyszczenia srebra. A tymczasem było to po prostu srebro oksydowane, a informacja o tym znajdowała się w opisie przedmiotu. Rada: opisywać dokładnie jaki efekt daje oksydowanie srebra, bo wielu Kupujących po prostu nie zna tego terminu, a zamierzoną szarość interpretuje jako zaniedbanie. Nawiasem mówiąc, oksydowanie daje efekt eleganckiej, równomiernej szarości, w przeciwieństwie do brunatno-szarego ciemnienia, ale jeżeli ktoś nie miał możliwości porównania tych efektów, każdą barwę srebra inną niż jasna będzie interpretować jako niechciane ściemnienie.

Jednak pomijając sytuację, w której barwimy srebro celowo, ciemnienie jest efektem niepożądanym, ale naturalnym. Nawet najdokładniej wypolerowane srebro z czasem traci blask (choć szybciej ciemnieje srebro matowe, niepolerowane). Na szczęście z reguły jest to efekt odwracalny.

PRZYCZYNY

Srebro jest metalem szlachetnym, czyli niskoreaktywnym. Oznacza to, że nie koroduje i nie wchodzi w reakcję z wiekszością pierwiastków. Wbrew obiegowej opinii srebro nie wchodzi w reakcję tlenem. Dlaczego więc srebro ciemnieje? Winowajcą są związki siarki (głównie zawarty w powietrzu tlenek siarki), które tworzą na powierzchni biżuterii warstwę czarnego siarczku srebra. W zalezności od grubości tej warstwy biżuteria najpierw traci blask, a potem pokrywa się żółtym, brązowym i w końcu czarnym nalotem. Proces ten zachodzi tym szybciej, im bardziej zanieczyszczone jest powietrze.

Z siarką reaguje również miedź, która jest dodatkiem stopowym srebra (na przykład w srebrze próby 925). Jej obecność dodatkowo przyczynia się do powstawania efektu ciemnienia biżuterii.

I tutaj uwaga: zdarzają się Klienci, którzy uważają, że biżuteria ściemniała dlatego, że NIE jest srebrna. Jak widać – jest dokładnie odwrotnie. Srebro ciemnieje, właśnie dlatego, że jest srebrem.

Drugą przyczyną ciemnienia biżuterii jest zabrudzenie kosmetykami, perfumami, potem (szczególnie, gdy dieta jest bogata w białko), mydłem itp.

ZAPOBIEGANIE

Aby jak najdłużej zachowac blask srebrnej biżuterii wystarczy stosować kilka prostych zasad:

- przede wszystkim biżuterię należy przechowywać tak, aby ograniczyć dostęp powietrza: w zamykanych pudełkach lub woreczkach strunowych. Zwyczajne, niepozorne woreczki strunowe to chyba najlepsza i najskuteczniejsza metoda ochrony biżuterii. Warto ją najpierw umieścić w woreczku strunowym, a dopiero potem w ozdobnym opakowaniu, szkatułce etc.

- biżuterię należy zdejmować przed kąpielą (szczególnie w basenach siarkowych ;) ), nie moczyć…

- …a zakładać na suche i czyste ciało (po całkowitym wchłonięciu balsamu do ciała czy kremu do rąk),

- i pod żadnym pozorem nie przechowywać w miejscach ciepłych i wilgotnych, przede wszystkim w łazience. W klimacie łazienkowym (dodatkowo, w połączeniu z całą towarzyszącą jej „chemią”) srebro ciemnieje błyskawicznie.

ZABEZPIECZANIE

Twórcy biżuterii podejmują różne próby zabezpieczania srebra przed ciemnieniem.

W produkcjach masowych najpopularniejesze jest elektrolityczne pokrywanie srebra warstwą innych metali, głównie rodu – tzw. rodowanie. Lub chromianowanie (pokrywanie biżuterii związkami chromu). W produkcji na mniejszą skalę – lakierowanie specjalnymi, bezbarwnymi lakierami. Metody te pozwalają opóźnić procesy ciemnienia, jednak efekt ten nie jest trwały, ponieważ cienka warstwa zabezpieczająca ściera się (często nierównomiernie) podczas noszenia biżuterii. Wadą takich rozwiązań jest to, że gdy dojdzie do zniszczenia powierzchni zabezpieczającej i ciemnienia odsłoniętej powierzchni srebra, usuwanie powstałego nalotu jest bardzo utrudnione.

CZYSZCZENIE

Biżuterię mocno zabrudzoną najlepiej zanieść do profesjonalnego złotnika, który za niewielką opłatą przywróci jej pierwotny blask.

Warto jednak od czasu do czasu zastosować domowe sposoby czyszczenia biżuterii. Najprostsze z nich to przetarcie flanelą, umycie Ludwikiem lub delikatną pastą do zębów (bez granulek, które mogłyby zarysować powierzchnię). Warto zaopatrzyć się w specjalne ściereczki lub płyny do czyszczenia biżuterii (należy postępować zgodnie z instrukcją na opakowaniu). Kosztują kilka złotych, a dają przewidywalny, dobry i trwały efekt.

Ciemnienie srebra jest procesem naturalnym, który należy zaakceptować jako specyficzną cechę materiału jakim jest srebro. A dbanie o biżuterię powinno być nawykiem takim samym jak dbanie o odzież. Odpowiednio traktowana biżuteria „odwdzięczy się” właścicielce niegasnącym blaskiem. :)


Artykuł pochodzi z Blogu Bukowiec, www.blog.SklepBukowiec.pl

Autor: Bożena Jakubowska ‘Hebbe’, www.hebbe.pl